ได้มีการพัฒนาวิธีการทดสอบ Autoantibody ต่างๆ เช่น Antinuclear, Anti Smooth muscle, Antimitochondria, Antireticulin, Antithyroid antibodies เป็นต้น ด้วยเทคนิค immunofluorescence โดยเตรียมเนื้อเยื่อเองในห้องปฏิบัติการ เป็นห้องปฏิบัติการแรกๆในประเทศไทย เทคนิคที่พัฒนาขึ้นมานอกจากใช้ในการตรวจวินิจฉัยผู้ป่วยแล้ว ยังได้ศึกษาวิจัยภูมิคุ้มกันต่อเนื้อเยื่อตนเองในโรคต่างๆในคนไทยที่ยังไม่มีผู้ศึกษามาก่อน ซึ่งต่อมาบางแอนติบอดีได้พัฒนาไปใช้วิธีอื่นๆ ที่มีความไว ความจำเพาะ หรือวิธีการที่ทำได้สะดวกขึ้น จนถึงขณะนี้ มีงานบริการตรวจแอนติบอดีต่างๆ กว่า 20 ชนิด

เอกสารอ้างอิง
1: สดใส เวชชาชีวะ. ภูมิคุ้มกันต่อเนื้อเยื่อตนเองบางชนิดในคนไทย. SMA – news letter 3, 1979 ; 35 : 12 – 26.
2: สดใส เวชชาชีวะ, เสาวลักษณ์ ชูศิลป์, อรรถสิทธิ์ เวชชาชีวะ และดิลก เย็นบุตร. Autoantibody ในโรคติดต่อเชื้อและโรคภูมิต้านเนื้อเยื่อตนเองบางชนิด. จุฬาลงกรณ์ วารสาร 2524 ; 25 : 909 – 16
3: สดใส เวชชาชีวะ, พิทยา จันทรกมล และศรีจิตรา บุนนาค. Autoantibodies ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่สอง. จุฬาลงกรณ์ วารสาร 2524 ; 25 : 825 – 31.

หน่วยแบคทีเรียวิทยา ฝ่ายจุลชีววิทยา โดย รศ.พญ.คุณหญิงอัมพร สุคนธสมาน และ รศ.ผ่องพรรณ นันทาภิสุทธิ์ ก่อตั้งศูนย์สเตริปโตคอกคัสแห่งชาติและได้รับการรับรองจากองค์การอนามัยโลกภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ณ กรุงนิวเดลี เมื่อปี พ.ศ.2525

หน่วยแบคทีเรียวิทยา ฝ่ายจุลชีววิทยา โดย อาจารย์นิพนธ์ อุดมสันติสุข สามารถเพาะเลี้ยงเชื้อ Mycoplasma pneumoniae จากผู้ป่วยได้เป็นแห่งแรกในประเทศไทย

การวินิจฉัยผู้ป่วยเอดส์ 2 รายแรกของประเทศไทยด้วยเทคนิคการตรวจนับจำนวน T cell (E-rosette cell), T helper cell (OKT4 cell), T suppressor cell (OKT8 cell) และวิธีการตรวจหาการทำงาน (function) ของ T cell โดยดูการตอบสนองของ T cell ต่อ phytohemagglutinin (PHA) ซึ่งเป็น T cell mitogen ในหลอดทดลองโดยวัดการแบ่งตัวของเซลล์ด้วยการดูปริมาณรังสี tritium (H3) ที่ติดฉลากกับ thymidine ซึ่งถูกนำไปใช้สร้าง DNA เวลาเซลล์มีการแบ่งตัว ซึ่งเป็นเทคนิคโบราณทางด้าน cellular immunology ที่อาจารย์นายแพทย์ประพันธ์ ภานุภาคได้พัฒนาขึ้นมาใช้ให้บริการที่ห้องปฎิบัติการภูมิคุ้มกันวิทยา ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2521 เพื่อตรวจวินิจฉัยผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่องทำให้อาจารย์นายแพทย์ประพันธ์ ภานุภาค และคณะจากภาควิชาจุลชีววิทยา และ อายุรศาสตร์สามารถวินิจฉัยผู้ป่วยเอดส์ 2 รายแรกของประเทศไทยได้เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2528 คนไข้รายแรกเป็นผู้ชายอเมริกันซึ่งเป็นชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชาย โดยได้รับการปรึกษามาจากศาสตราจารย์นายแพทย์ขจร ประณิช อดีตหัวหน้าภาควิชาจุลชีววิทยาตั้งแต่ปลายปี 2527 ให้ช่วยเพื่อหาสาเหตุของการที่มีเชื้อราที่ผิวหนังซึ่งเป็นค่อนข้างมากและเรื้อรัง การตรวจวินิจฉัยในช่างนั้นพบว่าทั้งจำนวนและการทำงานของ T cell น้อยกว่าคนปกติ แต่ก็ยังไม่รู้ว่าเกิดจากสาเหตุใด แต่พอคนไข้ถูกรับเข้าโรงพยาบาลด้วยโรคปอดอักเสบชนิด Pneumocystis carinii pneumonia (PCP) พร้อมกับมีความผิดปกติมากขึ้นของ T cell จึงวินิจฉัยว่าผู้ป่วยรายนี้เป็นเอดส์ ในสมัยนั้นยังไม่มีชุดตรวจเอดส์ (Anti-HIV test) ขายในประเทศไทยจนกระทั่งอีก 3 เดือนต่อมา เมื่อนำเลือดของคนไข้รายนี้ที่เก็บไว้เดิมมาตรวจก็พบว่าติดเชื้อเอชไอวีจริง สัปดาห์ต่อมา โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ก็ได้รับการส่งต่อชายไทยขายบริการคนหนึ่งจากโรงพยาบาลตำรวจเพื่อหาสาเหตุของการที่มีการติดเชื้อ Cryptococcus ทั่วร่างกายอาจารย์นายแพทย์ประพันธ์ ภานุภาคก็ใช้วิธีการเดิมในการประเมินจำนวนและการทำงานของ T cell ก็ปรากฎว่าต่ำเช่นกัน จึงวินิจฉัยว่าเป็นเอดส์รายที่ 2 ของประเทศไทย ผู้ป่วยรายนี้มีแฟนสาวคนหนึ่งจึงได้เชิญให้มาตรวจด้วย ก็พบว่ามีต่อมน้ำเหลืองทั่วตัวและมีความผิดปกติของ T cell ด้วยเช่นกัน แต่ไม่มากนัก เมื่อตรวจ Anti-HIV test ของ 2 รายนี้ย้อนหลังก็พบว่าบวกเช่นกัน จึงมีการประกาศเตือนผ่านสื่อให้ประชาชนคนไทยทราบว่าเอดส์เข้ามาถึงเมืองไทยแล้วก่อนหน้านั้น มีผู้ชายไทยรายหนึ่งซึ่งได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นเอดส์แล้วจากสหรัฐอเมริกาเดินทางกลับประเทศไทยประมาณกลางปี 2527 และเข้ารับการรักษาจนเสียชีวิตในเวลาต่อมาที่โรงพยาบาลรามาธิบดี คนไข้ของโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ทั้ง 3 คนเป็นคนไข้ที่วินิจฉัยได้ในประเทศไทยเองโดยอาศัยเทคนิคการตรวจ T cell ที่ได้รับการพัฒนาขึ้นมาที่ภาควิชาจุลชีววิทยา

เอกสารอ้างอิง
1: Phanuphak P, Locharernkul C, Panmuong W, Wilde H. A report of three cases of AIDS in Thailand. Asian Pacific J AllergImmun 1985; 3:195-199.

สืบเนื่องจากข้อจำกัดในการตรวจวิเคราะห์ทางห้องปฏิบัติการในที่ต่าง ๆ ของประเทศ ทำให้การวินิจฉัยโรคหัดเยอรมันทางห้องปฏิบัติการไม่สามารถทำได้  รศ.พญ.วรรณา พรรณรักษาจึงคิดวิธีการนำส่งตัวอย่างจากที่ไกล เพื่อนำส่งมายังห้องปฏิบัติการเพื่อทำการวิเคราะห์ได้โดยใช้เลือดซึมซับในกระดาษกรอง  ผลการศึกษานี้ ต่อมาได้ใช้กันแพร่หลายทั่วประเทศ  ต่อมามีการนำวิธีนี้ไปใช้เพื่อตรวจหาแอนติบอดีชนิดอื่น ๆ  นอกจากไวรัสหัดเยอรมันด้วย

เอกสารอ้างอิง
1: Detection of IgG, IgMrubella antibodiesin blood collectedon filter paper strips.Chula Med J 1986;30(12): 1193-1200

2: Detection of rubellavirus immunoglobulin G(IgG) and IgMantibodiesin whole blood onWhatmanpaper: comparisonwith detection in sera.J ClinMicrobiol 1991;29: 2209-2212

ด้วยในช่วงเวลานั้นโรคหัดเยอรมันยังเป็นปัญหาสำคัญของประเทศไทย เนื่องจากยังมีการระบาดเป็นระยะ และบางครั้งรุนแรงมากมีผลกระทบของโรคต่อทารกในครรภ์ และยังไม่มีวัคซีนป้องกันโรค การวินิจฉัยโรคทางห้องปฏิบัติการที่เป็นวิธีมาตรฐานคือ การตรวจหาแอนติบอดีต่อหัดเยอรมันด้วยวิธี hemagglutination inhibition test โดยต้องใช้น้ำเหลือง 2 ครั้ง เพื่อดูการเพิ่มขึ้นของระดับแอนติบอดี ซึ่งวิธีดังกล่าวไม่สามารถนำมาใช้เพื่อการวินิจฉัยทารกแรกคลอดที่ติดเชื้อจากมารดาในระหว่างการตั้งครรภ์ได้ รศ.พญ.วรรณา พรรณรักษา และคณะ ได้ทำการพัฒนาวิธีการตรวจหาแอนติบอดีหัดเยอรมันชนิด IgM ด้วยวิธี solid-phase immunosorbent hemagglutination inhibition technic ขึ้นเป็นครั้งแรกในประเทศไทย วิธีใหม่นี้สามารถตรวจหาแอนติบอดีจำเพาะชนิด IgM ซึ่งเป็นตัวบ่งชี้การติดเชื้อ ช่วยในการวินิจฉัยโรค ต่อมาวิธีนี้ได้ใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วไป

เอกสารอ้างอิง
1: Detection of rubellaspecific IgM by solid -phase immunosorbenthemagglutinationinhibition technic.

Chula Med J 1986Dec; 30 (12): 1227-1235

หน่วยแบคทีเรียวิทยา ฝ่ายจุลชีววิทยา โดย รศ.ดร.สมหญิง ธัมวาสร ทำการตรวจวินิจฉัยโรคติดเชื้อ Chlamydia trachomatis, Chlamydophila psittaci และ Chlamydophila pneumoniae โดยการเพาะเชื้อใน cell culture รวมทั้งการทดสอบทาง ซีโรโลยี และการทดสอบทางอณูชีววิทยา

เป็นงานวิจัยที่อาจารย์ในหน่วยภูมิคุ้มกันวิทยา (อ.ดร.ทวีศักดิ์ ตีระวัฒนพงษ์) ร่วมกับกองวิทยาศาสตร์ สถานเสาวภา สภากาชาดไทย และคณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ทำการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับโรคพิษสุนัขบ้าอย่างครบวงจร เช่น การตรวจวินิจฉัยการติดเชื้อพิษสุนัขบ้าในสมองและน้ำลายสุนัขด้วย เทคนิค PCR เพื่อทดแทนวิธีเก่าที่ย้อมด้วย Immunohistochemistry ผลของการศึกษาครั้งนี้ทำให้ได้องค์ความรู้ใหม่ๆเกี่ยวกับโรคพิษสุนัขบ้า ซึ่งมีผลทำให้การดูแลรักษา และการตรวจวินิจฉัยผู้ที่สงสัยเป็นโรคพิษสุนัขบ้าได้ผลที่ดี รวดเร็ว จนสามารถช่วยชีวิตผู้ป่วยได้ดีขึ้นอย่างชัดเจน ส่งผลให้งานวิจัยที่ได้รับรางวัลงานวิจัยดีเด่นแห่งชาติ จากสภาวิจัยแห่งชาติประจำปี พ.ศ. 2535 และรางวัลมหิดล – บีบราวน์ ประจำปี 2535

เอกสารอ้างอิง
1: Kamolvarin N, Tirawatnpong T,Rattanasiwamoke R,Tirawatnpong T, et al. Diagnosis of rabies by polymerase chain reaction using nested primers. J Infect Dis1993 ; 167 : 207-10.

Zidovudine (azidothymidine, AZT) เป็นยาต้านไวรัสเอดส์ตัวแรกของโลก เริ่มจำหน่ายตั้งแต่ปี 2530 แต่มีราคาแพงมาก มีคนไทยที่ติดเชื้อเพียงไม่กี่รายเท่านั้นที่ได้ใช้ยาดังกล่าวในระยะแรกๆ ด้วยความช่วยเหลือของ Professor Scott Hammer จาก Harvard School of Medicine ทำให้บริษัท Burrough Wellcome ผู้ผลิตยา AZT ในประเทศอังกฤษยินดีบริจาคยา AZT มูลค่ากว่า 26 ล้านบาท (สมัยนั้น 20 บาท = 1 US$) ให้กับคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เพื่อมาทดสอบใช้กับคนไข้ไทย โดยมีรองศาสตราจารย์นายแพทย์ประพันธ์ ภานุภาค เป็นหัวหน้าโครงการวิจัย เปรียบเทียบ AZT 250 mg วันละ 2 ครั้ง กับการให้ AZT 100 mg 3 เวลาหลังอาหาร และ 200 mg ก่อนนอน เพื่อดูว่าการให้วันละ 2 ครังจะได้ผลดีเท่าวันละ 4 ครั้งหรือไม่ ถ้าได้ก็จะสะดวกกว่ากันมาก โครงการนี้ทำในผู้ป่วย 200 คน เป็นคนไข้ในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ 160 คน และคนไข้ที่โรงพยาบาลศิริราช 40 คนภายใต้การดูแลของรองศาสตราจารย์นายแพทย์สุรพล สุวรรณกูล โดยให้ยาไปนาน 2 ปี ในช่วงแรกๆ รองศาสตราจารย์นายแพทย์ประพันธ์ ภานุภาค และอาจารย์แพทย์หญิงมัทนา หาญวณิชย์ ใช้ห้องปฏิบัติการภูมิคุ้มกันวิทยา ของภาควิชาจุลชีววิทยา บนตึกอานันทมหิดล ชั้น 6 เป็นคลินิกที่ดูคนไข้ จนย้ายไปที่ตึก ภปร. ในภายหลัง ผลการศึกษาพบว่าการให้ยา AZT วันละ 2 ครั้ง ให้ผลดีเท่ากับการแบ่งให้ยาเป็นวันละ 4 ครั้ง  ผลการศึกษานี้ ทำให้ทั่วโลกมั่นใจกับการให้ยา AZT วันละ 2 ครั้ง และประเทศไทยก็ใช้ยา AZT 200 mg วันละ 2 ครั้ง เพราะคนไทยตัวเล็กกว่าฝรั่ง และไม่มี AZT ขนาดเม็ดละ 250 mg ขายในประเทศไทย ทำให้ประหยัดค่ายา และลดผลข้างเคียงของยาได้ และผลของความสำเร็จในการทดสอบยาต้านไวรัสเอดส์ครั้งนั้น ยังนำมาซึ่งการจัดตั้งศูนย์ทดสอบยาต้านไวรัสเอดส์ของสภากาชาดไทยที่ร่วมมือกับประเทศออสเตรเลีย และ เนเธอร์แลนด์ ที่ชื่อว่า HIV-NAT (The HIV Netherlands Australia and Thailand Research Collaboration) ในปี 2539 ซึ่งมีชื่อเสียงระดับนานาชาติมาจนถึงปัจจุบัน

เอกสารอ้างอิง
1: Phanuphak P, Grayson ML, Sirivichayakul S, Suwanagool S, Ruxrungtham K, Hanvanich M, Ratanasuwan W, Ubolyam S, Hughes MD, Wanke CA, Hammer SM. A comparison of two dosing regimens of zidovudine in Thai adults with early symptomatic HIV infection: conducting clinical HIV trials in South-East Asia. Aust NZ J Med 2000; 30:11-20.

โรคที่เป็นปัญหาหลักของประเทศไทยโรคหนึ่งคือ โรควัณโรค ในสมัยนั้นวิธีการตรวจยังไม่มีความไวพอฝ่ายจุลชีววิทยาโดย รศ.ดร.สมหญิง ธัมวาสร ได้พัฒนาวิธีการตรวจหาเชื้อวัณโรคด้วยเทคนิคพีซีอาร์ แบบ in-house method ที่มีความไวและความจำเพาะสูง นำมาใช้บริการตรวจหาเชื้อวัณโรคในผู้ป่วย เป็นการเปิดบริการการตรวจวัณโรคด้วยเทคนิคทันสมัยเป็นที่แรก ๆ ของประเทศไทยและการทดสอบนี้ ได้รับการรับรองคุณภาพตามมาตรฐาน ISO 15189

เป็นงานวิจัยเพื่อพัฒนาวิธีการตรวจทางห้องปฏิบัติการในผู้ที่สงสัยการติดเชื้อที่เป็นอันตราย ได้แก่ การติดเชื้อ HIV, ไวรัสตับอักเสบบี (HBV), ไวรัสตับอักเสบซี (HCV) และโรคไข้เลือดออก (Dengue virus) โดยการพัฒนาเทคนิค PCR โดยใช้ primers ที่เตรียมขึ้นเอง จนได้วิธีการที่มีความไวและความจำเพาะสูงมาก และสามารถนำมาใช้ในงานวินิจฉัยโรคติดเชื้อดังกล่าวในผู้ป่วยเป็นแห่งแรกของประเทศไทย ทำให้การวินิจฉัยทำได้รวดเร็ว มีราคาถูกกว่าน้ำยาสำเร็จรูป ซึ่งในระยะนั้นยังไม่ค่อยมีใช้ในประเทศไทย รวมทั้งมีราคาแพงมาก งานนี้จึงก่อให้เกิดประโยชน์อย่างสูงต่อผู้ป่วยและเป็นการประหยัดงบประมาณอย่างมาก

รองศาสตราจารย์นายแพทย์ประพันธ์ ภานุภาค และคณะจากภาควิชาจุลชีววิทยา และคลีนิกนิรนาม สภากาชาดไทย ได้ทำการทดสอบวัคซีนเอดส์ครั้งแรกในประเทศไทย เมื่อวันที่ 6 มิถุนายน 2537 โดยใช้วัคซีนสังเคราะห์ (synthetic peptide) ที่เลียนแบบ V3 loop ของ gp120 ของเชื้อเอชไอวีซึ่งทำขึ้นโดยบริษัท United Biomedical, Inc. ประเทศสหรัฐอเมริกา มีอาสาสมัครทั้งหมด 30 คน แต่ละคนได้รับวัคซีน 3 ครั้งในช่วงเวลา 6 เดือน ผลปรากฎว่าวัคซีนมีความปลอดภัยสูง และสามารถกระตุ้นภูมิต้านทานได้ แม้ภูมิต้านทานจะไม่สูงมากนัก และแม้ว่าวัคซีนสังเคราะห์รูปแบบดังกล่าวจะไม่ได้รับการพัฒนาต่อมา แต่ความสำเร็จของการทดสอบคราวนั้นเป็นการบอกชาวโลกว่าการทดสอบวัคซีนเอดส์ได้รับการต้อนรับอย่างดีจากอาสาสมัครไทยท่ามกลางการถกเถียงกันทั่วโลกว่าควรทำที่ประเทศใด และมีผลดีผลเสียอย่างไร ผลความสำเร็จดังกล่าว นำมาสู่การทดสอบวัคซีนเอดส์อีกหลายๆครั้งในประเทศไทย จนทำให้ประเทศไทยมีชื่อเสียงโด่งดังระดับโลกในการทดสอบประสิทธิภาพ (efficacy) ของวัคซีนเอดส์ อีกทั้งนำไปสู่ความสนใจของนักวิจัยในคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ในการพัฒนาวัคซีนเอดส์ต้นแบบในสัตว์ทดลองเพื่อพัฒนาเป็นวัคซีนที่จะนำมาทดสอบกับคนต่อไป ตั้งแต่บัดนั้นมาจนกระทั่งปัจจุบัน

เอกสารอ้างอิง
1: Phanuphak P, Teeratakulpisarn S, Sarangbin S, Nookhai S, Ubolyam S, Sirivichayakul S, Leesavan A, Forrest BD, Hanson CV, Li M, Wang CY, Koff WC. International clinical trials of HIV vaccines: I. Phase I trial of an HIV-1 synthetic peptide vaccine in Bangkok, Thailand. Asian Pacific J AllergImmun 1997; 15:41-48.

2: Sirivichayakul S, Tirawatnapong T, Ruxrungtham K, Oelrichs R, Lorenzen SI, Xin KQ, Okuda K, Phanuphak P.Construction and immunogenicity study of a 297-bp humanized HIV V3 DNA of an approximated last common ancestors in mice. Asian Pacific JAllergImmun 2004; 22: 49-60.

ฝ่ายจุลชีววิทยา โดย รศ.ดร.สมหญิง ธัมวาสร พัฒนาวิธีการตรวจและทดสอบทางอณูชีววิทยาด้วยวิธีพีซีอาร์ของ Mycoplasma pneumoniae และเป็นแห่งเดียวในประเทศไทยที่เปิดบริการ

การวิเคราะห์สปีชีส์ของแบคทีเรียด้วยเทคนิคการหาลำดับเบส (DNA sequencing) ตั้งแต่ใช้ manual sequencing

ฝ่ายจุลชีววิทยา โดย รศ.ดร.สมหญิง ธัมวาสร พัฒนาวิธีการตรวจและทดสอบทางอณูชีววิทยาด้วยเทคนิคพีซีอาร์ของ Chlamydia pneumoniae และเป็นแห่งเดียวในประเทศไทยที่เปิดบริการ

การตรวจ Tissue Typing โดยการตรวจ HLA type เป็นบริการมาตรฐานสำหรับผู้ป่วยที่ต้องการปลูกถ่ายสเต็มเซลล์หรืออวัยวะ ในปี พ.ศ. 2550 ทางห้องปฏิบัติการของเราได้ร่วมทำวิจัยเพื่อตรวจหา HLA-B typing ในผู้ป่วยที่ได้รับยากันชักและช่วยยืนยันว่า HLA-B*15:02 เป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญต่อการแพ้ยากันชักทั้งชนิด Carbamazepine และ Phenytoin อย่างรุนแรง หลังจากนั้นทางห้องปฏิบัติการจึงได้พัฒนาวิธีการตรวจ specific HLA เพื่อช่วยในพยากรณ์ความเสี่ยงต่อการแพ้ยาให้กับผู้ป่วย และเริ่มให้บริการในโรงพยาบาลจุฬาฯ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2551 เป็นต้นมา นอกจากการตรวจ HLA-B*15:02 แล้ว เรายังให้บริการตรวจ  HLA-B*57:01 เพื่อตรวจผู้ที่มีความเสี่ยงจะแพ้ยาต้านไวรัส Abacavir และ HLA-B*58:01 เพื่อตรวจผู้ที่มีความเสี่ยงจะแพ้ยา Allopurinol เพื่อรักษาโรคเกาต์ด้วย วิธีการตรวจที่พัฒนาขึ้นนี้ใช้เทคนิค PCR เพื่อตรวจ HLA ที่สนใจแค่บางตัวจึงสามารถลดค่าใช้จ่ายในการตรวจให้กับผู้ป่วย และสามารถออกผลได้อย่างรวดเร็วเพื่อช่วยแพทย์ในการเลือกใช้ยาที่เหมาะสมให้กับผู้ป่วย นอกจากนี้ผู้วิจัยยังพัฒนาเทคนิคใหม่คือการตรวจด้วยวิธี nested PCR ที่มีความจำเพาะและความไวสูงสามารถตรวจจากตัวอย่างเลือดได้โดยตรง ไม่ต้องผ่านการสกัด DNA ก่อนและในขณะนี้อยู่ในขั้นตอนการยื่นจดอนุสิทธิบัตร

เอกสารอ้างอิง
1: Virakul S, Kupatawintu P, Nakkuntod J, Kangwanshiratada O, Vilaivan T, Hirankarn N. A nested sequence-specific primer-polymerase chain reaction for the detection of HLA-B*15:02. Tissue Antigens. 2012 Apr;79(4):295-301

2: Locharernkul C, Shotelersuk V, Hirankarn N. Pharmacogenetic screening of carbamazepine-induced severe cutaneous allergic reactions. J ClinNeurosci. 2011 Oct;18(10):1289-94.

3: Locharernkul C, Shotelersuk V, Hirankarn N. HLA-B* 1502 screening: time to clinical practice. Epilepsia. 2010 May;51(5):936-8.

4: Locharernkul C, Loplumlert J, Limotai C, Korkij W, Desudchit T, Tongkobpetch S, Kangwanshiratada O, Hirankarn N, Suphapeetiporn K, Shotelersuk V. Carbamazepine and phenytoin induced Stevens-Johnson syndrome is associated withHLA-B*1502 allele in Thai population. Epilepsia. 2008 Dec;49(12):2087-91.

เป็นโครงการวิจัยร่วมกันหลายหน่วยงานร่วมกับศูนย์บริการโลหิต สภากาชาดไทย โดยอาจารย์ในหน่วยภูมิคุ้มกันวิทยา (อ.ดร.ทวีศักดิ์ ตีระวัฒนพงษ์) มีส่วนร่วมในการริเริ่มในการนำความรู้จากการที่ได้พัฒนาเทคนิค NAT มาใช้ในการตรวจวินิจฉัยผู้ป่วย มาสู่การตรวจคัดกรองโลหิตของผู้บริจาคโลหิต สภากาชาดไทย เพื่อลดการถ่ายทอดเชื้อสู่ผู้ที่ได้รับโลหิตจากผู้บริจาค ที่อาจเพิ่งติดเชื้อใหม่ และไม่สามารถตรวจพบจากวิธีการตรวจคัดกรองทั่วไป ซึ่งเป็นการตรวจ Antigen หรือ แอนติบอดีงานวิจัยนี้นำไปสู่การใช้ NAT ในการคัดกรองโลหิตทั้งโรคติดเชื้อ HIV, HBV และ HCV ในปัจจุบัน

เอกสารอ้างอิง
Phikulsod S, Oota S, Tirawatnapong T, et al. One-year experience of nucleic acid technology testing for human immunodeficiency virus Type 1, hepatitis C virus, and hepatitis B virus in Thai blood donations.  Transfusion 2009;49:1126-35

ทีเซลล์ (T cells) เป็นเม็ดเลือดขาวที่ร่างกายใช้ต่อสู้กับการติดเชื้อไวรัส และโรคมะเร็ง ผศ.นพ.ดร.ปกรัฐ หังสสูต สังกัดสาขาวิชาไวรัสวิทยาภาควิชา/ฝ่ายจุลชีววิทยา และคณะได้ทำการเพาะเลี้ยง  และเพิ่มจำนวนทีเซลล์ในห้องปฏิบัติการให้จำเพาะต่อไวรัสอีบีวี (EBV) ซึ่งเป็นไวรัสที่พบในเซลล์มะเร็งบางชนิด และนำมาให้ผู้ป่วยที่เป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว/ต่อมน้ำเหลืองชนิดT/NK cells พบว่ามีความปลอดภัยสูงมาก ผู้ป่วยที่ได้รับเซลล์ไม่มีผลข้างเคียงแต่ประการใด และมีภูมิคุ้มกันต่อไวรัสอีบีวีเพิ่มขึ้น ขณะนี้คณะผู้พัฒนาการรักษาโรคมะเร็งด้วยวิธีนี้กำลังวางแผนเพื่อทำการรักษาโรคมะเร็งชนิดอื่นต่อไป

พิเทียม อินซิดีโอซุ่ม เป็นจุลชีพลักษณะคล้ายราและเป็นสาเหตุก่อโรค Pythiosis ที่ถึงแก่ชีวิตได้ มีอุบัติการณ์การก่อโรคในมนุษย์สูงสุดในประเทศไทย เชื้อดังกล่าวถูกจำแนกเป็น 3 กลุ่มย่อย คือ Clade I, II และ III โดยอาศัยลำดับเบสของ Internal transcribed spacer (ITS) ซึ่งสอดคล้องกับผลการจัดจำแนกโดยอาศัยข้อมูลลำดับเบสในส่วนของยีน Cytochrome Oxidase II (Cox II) โดยตั้งชื่อเป็น Clade ATH, BTH และ CTH ซึ่งยีน Cox II แสดงความสามารถในการจัดจำแนกกลุ่มได้ชัดเจนกว่า ปัจจุบันการวิเคราะห์เพื่อจัดกลุ่มย่อยต้องใช้การเพิ่มจำนวนสารพันธุกรรมบริเวณยีนที่สนใจด้วยเครื่องเพิ่มปริมาณสารพันธุกรรมและนำผลผลิตที่ได้ไปศึกษาลำดับเบส (Sequencing) ซึ่งต้องใช้เครื่องมือที่จำเพาะและมีราคาสูง ก่อนนำลำดับเบสที่ได้ไปวิเคราะห์เปรียบเทียบกับข้อมูลที่สืบค้นได้จากแหล่งข้อมูลลำดับเบสต่างๆ ด้วยวิธีการดังกล่าวมีขั้นตอนการเตรียมตัวอย่างหลายขั้นตอนจึงต้องใช้เวลากว่า 8 ชั่วโมงในการศึกษา ตลอดจนมีต้นทุนที่สูง คณะผู้วิจัยจึงได้ทำประดิษฐ์ไพรเมอร์โดยใช้ชื่อว่า Cox_Pi_5 และ Cox_Pi_6 ซึ่งมีความจำเพาะต่อยีน Cox II และใช้การตรวจวิเคราะห์ด้วยเครื่อง Real-time PCR ขึ้นโดยอาศัยความแตกต่างของลำดับเบสจำนวน 1 เบส ในตำแหน่งต่างกันของเชื้อในแต่ละกลุ่มย่อย ซึ่งวิธีดังกล่าวไม่ต้องอาศัยเครื่อง Sequencing จึงลดต้นทุนค่าใช้จ่ายและลดระยะเวลาในการทดสอบตั้งแต่กระบวนการเพิ่มปริมาณสารพันธุกรรมจนถึงกระบวนการจัดแยกกลุ่มย่อยเหลือเพียงประมาณ 3.5 ชั่วโมงเท่านั้น โดยสรุปสิ่งประดิษฐ์นี้สามารถตรวจพิสูจน์เชื้อพิเทียม อินซิดิโอซุ่ม ในระดับกลุ่มย่อยได้ภายในระยะเวลาอันสั้นด้วยต้นทุนที่ต่ำลงโดยไม่ต้องอาศัยเครื่อง Sequencing ซึ่งมีความจำเพาะและราคาสูง อันจะเป็นประโยชน์ยิ่งในศึกษาระบาดวิทยาหรือวงศ์วานวิวัฒนาการต่างๆของเชื้อ และการพัฒนาการตรวจหาเชื้อโดยตรงจากสิ่งส่งตรวจต่อไป